Rahim Filmi – HSG
Rahim filmi olarak bilinen HSG (histerosalpongografi), rahim içersine bir konstrat madde (ilaçlı madde) verilerek rahim boşluğunun ve tüplerinin görüntülenip değerlendirilmesini sağlayan bir röntgen filmidir.
İnfertilite yani kısırlık değerlendirmesinde istenen temel testlerden birisidir. Genellikle adet kanaması bittikten sonraki günlerde yapılması istenir. Bunun nedeni hastanın hem adet kanamasının rahim içindeki tüplere ve buradan da karın boşluğu içine dolmasından dolayı ortaya çıkabilecek sorunlara engel olmak hem de hastanın hamile kalmadığına emin olmaktır. Nadirde olsa kısırlık nedeniyle değerlendirilen hastalar o ay içersinde hamile kalabiliyorlar.
Rahim Filmi Nasıl Çekilir?
Rahim filmi incelemesi genellikle ağrısız bir işlem olup 10 dakika gibi kısa bir süre içersinde gerçekleşmektedir. Hasta jinekolojik muayene pozisyonundayken rahim ağzını görüntülemek için vajinaya “spekulum” (vajina duvarlarını birbirinden ayırmayı sağlar) adı verilen bir alet yerleştirilir. Ardından vajinadaki mikroorganizmaların verilecek ilaçla birlikte tüplere çıkmaması için vajina ve rahim ağzı mikrop öldürücü sıvıyla silindikten sonra rahime “kanül” adı verilen bir diğer alet yerleştirilir. Kanüle tutturulan enjektörden bir kaç aşamada basınç uygulanarak kontrast madde (ilaçlı madde) verilir. Bu sıvı röntgen filminde bulunduğu yerlerde ışını geçirmediğinden beyaz bir görünüm kazandırır, sıvı verilmesi esnasında belli aralıklarla röntgen filmleri alınır ve floroskopi adı verilen yöntem kullanılarak ekranda sıvı geçişi sürekli olarak izlenir, kaydedilir. Böylelikle rahmin iç yapısı, kanalların açık olup olmadığı ve yapısı değerlendirilir.
Rahim filmi çekimi yapılırken dikkatli ve kibar olunulduğu takdirde HSG karında biraz batma ve gerilme hissi yaratan ve dayanılacak kadar az ağrı veren bir işlemdir. Bu yüzden anestesi uygulanarak yapılmaz. Fakat istisnai durumlarda anestiyle de uygulanabilir.
Filmi çektirdikten sonra lekelenme tarzında veya az miktarda vajinal kanama, hafif şiddette bel yada kasık ağrısı olabilir. Fakat kanamanız fazlaysa yada bir kaç günden uzun sürerse, ağrınız artarsa, ateşiniz çıkarsa mutlaka doktorunuza başvurunuz. HSG sırasında az da olsa vajina zorlandığı için yaptırdıktan 48 saat süre ile banyo yapmak, cinsel ilişkide bulunmak ve vajinal tampon uygulamak sakıncalı olabilir.
Rahim Filminde Bir veya İki tüpün Kapalı Olması Ne demek?
İlk önce şunu bilmekte gerekir ki rahim filmi her zaman gerçeği yansıtmayabillir. Yani tüplerin kapalı olması gerçekten kapalı olduğu anlamına gelmeyebilir. Rahim filmi çekimi sırasında kanallarda yani tüplerde meydana gelen spazm (kasılma) yüzünden ilacın geçmesi engellenebilir. Bu da rahim filmi sonucunda aslında açık olan tüpün kapalı olduğu görülür.
Yine benzer şekilde açık olarak saptanan tüplerin bir kısmında laparoskopi (kamera ile karın içersinin gözlenmesi) ile problem olduğu saptanabilmektedir.
Rahim filmisinin sonucuna göre olaya netlik kazandırmak adına laparoskopi yapılabilir.
Tüplerden biri açık diğeri kapalı ise aşılama tedavisi denenebilir. Hatta bu durumlarda ihtimal düşük bile olsa kendiliğinden hamile kalabilir. Ancak ozellikle hasta yasinin yuksek veya evlilik suresinin uzun oldugu durumlarda uzun süreler kendi haline bırakıp beklemek ya da aşılamalarla vakit geçirilmemelidir. Bunun nedeni genel olarak tek tüpün kapanmasına yol açan nedenin diğer tüp açık görünse bile az ya da çok onu da etkilemiş olabilecegidir.
Tüplerden ikiside kapalı ise hasta tüp bebek tadavisine yönlendirilebilir.